تحلیل تغییرات بارش سالانه شمال غرب ایران

Authors

رباب رزمی

حسین عساکره

حسین عساکره

abstract

بارش یکی از متغیرترین عناصر اقلیمی است که تغییرات آن می تواند تبعات منفی محیطی، اجتماعی، اقتصادی و حتی فرهنگی برای جوامع بشری داشته باشد. ازاین رو مطالعه تغییرات بارش یکی از کانون های توجه اقلیم شناسان است. به ویژه افراز تغییر و تغییرپذیری از اهمیت شایان توجهی برخوردار بوده، می تواند نقش مهمی در پیش بینی های اقلیمی و در نتیجه مدیریت منابع آب و برنامه ریزی های بهینه محیطی، اقتصادی و کشاورزی داشته باشد. در تحقیق حاضر تلاش شده است تا رفتار میانگین طولانی مدت (تغییر) و نوسانی (تغییرپذیری) بارش در پهنه شمال غرب ایران ارزیابی گردد. بدین منظور از داده های 260 ایستگاه همدید، اقلیم شناسی و باران سنجی وابسته به وزارت نیرو و سازمان هواشناسی کشور طی دوره آماری 2005 - 1966 (40 ساله)، استفاده شد. با برازش مدل رگرسیون خطی به روش ناپارامتری، روند بارش بررسی شد. نتایج نشان داد که بارش سالانه دارای رفتاری کاهشی بوده است. روند کاهشی عمدتاً حاصل کاهش بارش طی دهه آخر بوده است. طی دهه چهارم بر خلاف دهه های قبل وسعت پهنه های کم بارش بیش از پهنه های پر بارش بود. این روند کاهشی 72 درصد از پهنه را در بر گرفته است. با تحلیل طیفی مشاهدات بارش، چرخه های معنی دار بارش سالانه در پهنۀ شمال غرب ایران شناسایی شد. براین اساس، چرخه های سینوسی معنی دار 3-2، 5-3، 11-5 و 11 سال به بالا آشکار گردید.گسترۀ وسیعی از پهنه متاثر از چرخه های سینوسی 11-5 ساله است. طبق تجارب جهانی، وجود این چرخه ها را می توان به تاثیر عوامل کلان مقیاس اقلیمی – اقیانوسی نسبت داد. برای مثال چرخه های3-2 ساله را عمدتاً به تغییرات دو سالانه ( qbo ) الگوی بزرگ مقیاس گردش عمومی جو و جریانات مداری و چرخه های 5-3 ساله را به پدیده انسو نسبت داده اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل تغییرات زمانی و مکانی بارش های سالانه ایران

عنصر بارش یکی از عناصر پیچیده و حیاتی جو زمین است و تغییرات زمانی و مکانی آن می تواند اقلیم ایران را کنترل کند. در این تحقیق به منظور مدلسازی تغییرات زمانی و مکانی بارش، از داده های مجموع بارش سالانه 50 ایستگاه هواشناسی همدید و اقلیمی در خلال سال های 1966 – 2005 که دارای پراکنش مناسبی است، استفاده شد. از آنجا که بارش به عنوان یک عنصر اقلیمی، رفتاری غیر خطی داشته و نیز از توزیع نرمال تبعیت نمی ک...

full text

مطالعه روند تغییرات بارش برف در منطقه شمال غرب ایران

یکی از صفات مشترک همه پیش بینی‌های مربوط به تغییرات اقلیمی، گرم شدن میانگین دمای هوا، در نزدیکی سطح زمین است. از تاثیرات منفی گرمایش جهانی، کاهش آب رودخانه‌ها و سطح آب دریاچه‌ها، بخصوص در محیط‌هایی است که به ذوب تدریجی برف وابسته اند.به طور خاص، درجه حرارت گرمتر هوا، باعث کاهش تجمع برف در فصل سرد سال شده و این موضوع به شدت، رواناب را در فصل بهار و تابستان کاهش می‌هد. این تغییر فصلی در رواناب، ب...

full text

تحلیل روند بارش سالانه ایران

  در این پژوهش روند بارش­ ایران با استفاده از داده­های 1437 ایستگاه همدید، اقلیمی و بارانسنجی، طی دوره 40 ساله (1343 تا 1382) بررسی شد. با میانیابی این داده­ها به روش کریجینگ، ایران به 8230 یاخته­­ی به ابعاد 14*14 کیلومتر مربع تبدیل شد. میانگین ایستگاهی و یاخته­ای بارش ایران برای هر سال، محاسبه شد. با استفاده از روش آماری ناپارامتری من-­کندال معنی­داری روند میانگین بارش،­ و از روش برآورد کننده ...

full text

تحلیل ناهنجاریهای بارش شمال غرب ایران طی دهههای اخیر

به دنبال پدیده گرم شدن جو زمین و وقوع نوسانات و تغییرات در عناصر اقلیمی، تغییرپذیری بارش نیز در ابعاد متنوع زمانی- مکانی رخ داده است. نوسانات بارش به عنوان یکی از نتایج احتمالی تغییرات درون دهه‌ای اقلیم می‌تواند تاثیرات ژرف و شگرفی بر عرصه‌های محیطی و انسانی داشته باشد. در تحقیق حاضر، گونه‌ای از نوسانات بارش در پهنۀ شمال غرب ایران مورد توجه قرار گرفت. در این راستا با استفاده از داده‌های بارش رو...

full text

مطالعه نوسانات دما و بارش سالانه در منطقه شمال غرب ایران

در این مقاله از داده‌های مربوط به دما و بارش سالانه در یک دوره آماری 44 ساله برای ایستگاه‌های منطقه شمال غرب ایران که مشتمل بر 16 ایستگاه سینوپتیک می‌باشد استفاده شده است. از بین این ایستگاه‌ها تعداد 8 ایستگاه که دارای کامل‌ترین آمار بوده و منطقه مورد مطالعه را تحت پوشش قرار می‌دهند انتخاب شده و تجزیه و تحلیل داده‌ها در مورد این ایستگاه‌ها انجام گردیده است. روش مورد استفاده در این پژوهش مدل‌های...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جغرافیا و برنامه ریزی محیطی

جلد ۲۳، شماره ۳، صفحات ۱۴۷-۱۶۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023